Khái niệm về DeWi và tầm quan trọng của nó

Cơ sở hạ tầng không dây phi tập trung (DeWi) thể hiện một cách tiếp cận mang tính cách mạng trong việc cung cấp kết nối internet không dây, thách thức sự phụ thuộc thông thường vào các thực thể tập trung như Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) truyền thống. Khái niệm đổi mới này bao gồm các nguyên tắc phân cấp để thúc đẩy mô hình truy cập Internet mang tính phân tán hơn, hướng đến cộng đồng. Trọng tâm của DeWi là việc sử dụng nhiều công nghệ khác nhau, đặc biệt là blockchain, để tạo điều kiện cho một mạng phi tập trung nơi các thiết bị riêng lẻ, chẳng hạn như bộ định tuyến hoặc máy tính cá nhân, có thể chia sẻ băng thông chưa sử dụng của chúng với những người khác trong mạng. Cơ chế này cho phép chủ sở hữu thiết bị kiếm được token, về cơ bản cho phép mỗi người tham gia trở thành ISP quy mô nhỏ.

Tầm quan trọng của DeWi nằm ở tiềm năng dân chủ hóa việc truy cập internet, giúp nó trở nên dễ tiếp cận hơn và giá cả phải chăng hơn trên toàn cầu. Bằng cách phân quyền phân phối và quản lý các dịch vụ internet, DeWi hướng tới giải quyết và khắc phục những hạn chế của các ISP truyền thống, đặc biệt trong việc cung cấp dịch vụ cho các khu vực vùng sâu vùng xa hoặc chưa được phục vụ đầy đủ, thường bị bỏ qua. Mô hình ngang hàng vốn có của DeWi tăng cường phạm vi phủ sóng ở những khu vực này và giảm chi phí dịch vụ internet bằng cách giảm thiểu nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng lớn thường liên quan đến việc mở rộng mạng truyền thống.

Hơn nữa, DeWi có khả năng phá vỡ đáng kể bối cảnh kết nối internet hiện tại bằng cách cung cấp một mô hình công bằng và toàn diện hơn. Nó khuyến khích sự tham gia của cộng đồng, thúc đẩy đổi mới và mở ra những con đường mới cho sự toàn diện về kỹ thuật số, đảm bảo rằng truy cập Internet không phải là một đặc quyền mà là một nguồn tài nguyên có thể truy cập được trên toàn cầu. Tuy nhiên, bất chấp tiềm năng biến đổi của nó, DeWi không phải là không có thách thức. Các rào cản kỹ thuật liên quan đến độ tin cậy và tốc độ của dịch vụ, các cân nhắc về quy định và yêu cầu bắt buộc phải đạt được khối lượng tới hạn để áp dụng rộng rãi là những trở ngại đáng kể cần giải quyết.

Sự tương đồng giữa DeWi và DeFi

Không dây phi tập trung (DeWi) và Tài chính phi tập trung (DeFi) đều thể hiện sức mạnh biến đổi của phân cấp trong việc phá vỡ các ngành công nghiệp truyền thống. DeWi, bằng cách phân quyền truy cập internet, tương tự với cách tiếp cận của DeFi trong việc dân chủ hóa các dịch vụ tài chính, chuyển từ kiểm soát tập trung sang mô hình trao quyền cho các cá nhân và cộng đồng. Sự thay đổi này thúc đẩy khả năng tiếp cận, giảm chi phí và nâng cao quyền tự chủ của người dùng bằng cách tận dụng công nghệ blockchain để tạo mạng ngang hàng nơi người tham gia có thể chia sẻ tài nguyên (như trong DeWi) hoặc tham gia vào các giao dịch tài chính (như trong DeFi) mà không cần qua trung gian. Cả hai lĩnh vực đều cho thấy tiềm năng của việc phân cấp để thách thức các chuẩn mực đã được thiết lập và đưa ra các giải pháp thay thế công bằng, hiệu quả hơn. Sức mạnh tổng hợp này nhấn mạnh một phong trào rộng lớn hơn hướng tới một hệ sinh thái phi tập trung, nêu bật vai trò then chốt của những công nghệ như vậy trong việc định hình lại bối cảnh viễn thông và tài chính cũng như nhiều ngành công nghiệp khác.

Công nghệ và phương pháp tiếp cận trong DeWi

DeWi tận dụng nhiều công nghệ và phương pháp tiếp cận để cách mạng hóa kết nối internet, thoát khỏi các mô hình tập trung, truyền thống. Trọng tâm của DeWi là việc sử dụng công nghệ blockchain một cách sáng tạo, tạo điều kiện thuận lợi cho cấu trúc mạng phi tập trung cho phép các thiết bị chia sẻ quyền truy cập internet trực tiếp với nhau. Hệ thống ngang hàng này được bổ sung bởi nhiều công nghệ khác bao gồm 5G, Bluetooth, WiFi, LoRaWAN, DEPIN (Mạng cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung) và TIPIN (Mạng giao thức Internet đáng tin cậy). Mỗi công nghệ đều mang lại thế mạnh riêng cho hệ sinh thái DeWi; chẳng hạn, 5G cung cấp kết nối tốc độ cao trên các khu vực rộng lớn, trong khi LoRaWAN mở rộng phạm vi tiếp cận đến các vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa với khả năng liên lạc tầm xa, tiêu thụ điện năng thấp.

Bluetooth và WiFi cho phép kết nối tầm ngắn, băng thông cao, lý tưởng cho môi trường đô thị đông đúc. Mặt khác, DEPIN và TIPIN giới thiệu các giao thức cho mạng an toàn, do người dùng kiểm soát, nhấn mạnh đến quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu. Việc tích hợp các công nghệ này trong khuôn khổ DeWi nhằm mục đích nâng cao độ bao phủ và độ tin cậy của Internet trên các khu vực địa lý khác nhau nhưng cũng nhằm dân chủ hóa quyền truy cập, khiến nó trở nên hợp lý và công bằng hơn. Bằng cách áp dụng cách tiếp cận đa công nghệ, DeWi giải quyết nhu cầu đa dạng của người dùng trên toàn thế giới, hứa hẹn một tương lai được kết nối và phi tập trung hơn. Sự kết hợp công nghệ này nhấn mạnh cam kết đổi mới của DeWi, minh họa cách công ty sẵn sàng vượt qua các rào cản truyền thống đối với việc truy cập Internet và thiết lập tiêu chuẩn mới cho kết nối. Hãy phân tích chúng một cách chi tiết.

Các khái niệm thay thế và chồng chéo: DEPIN, TIPIN và các giải pháp không dây

DEPIN (Mạng cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung)

Khái niệm này mở rộng phạm vi phân cấp ngoài lĩnh vực kỹ thuật số để bao gồm cơ sở hạ tầng vật lý hỗ trợ các mạng này. DEPIN có thể bao gồm các mạng không dây và mạng cáp quang, kết nối vệ tinh và các mạng khác. Ý tưởng là phân phối quyền sở hữu và quyền kiểm soát cho nhiều người tham gia thay vì tập trung hóa nó. Điều này có thể tạo ra các mạng lưới mạnh mẽ, linh hoạt và dân chủ hơn để có thể phục vụ cộng đồng tốt hơn.

TIPIN (Mạng cơ sở hạ tầng ngang hàng được khuyến khích đáng tin cậy)

TIPIN áp dụng các nguyên tắc phân cấp và áp dụng chúng vào mô hình ngang hàng, không cần sự tin cậy. Nó nhằm mục đích cung cấp các ưu đãi (thường ở dạng mã thông báo kỹ thuật số) để khuyến khích người dùng đóng góp tài nguyên cho mạng. Điều này có thể được áp dụng cho nhiều loại mạng cơ sở hạ tầng khác nhau, chẳng hạn như kết nối internet, lưu trữ đám mây hoặc sức mạnh tính toán. Mục tiêu là xây dựng mạng lưới nơi những người tham gia được khuyến khích hành xử theo cách có lợi cho toàn bộ mạng lưới mà không cần phải tin tưởng lẫn nhau.

Giải pháp không dây

Trong khi nhiều cuộc thảo luận xung quanh việc phân cấp tập trung vào mạng không dây, thì cũng có những giải pháp không dây. Chúng có thể bao gồm các mạng cáp quang do cộng đồng sở hữu, nơi cư dân của một cộng đồng cùng nhau xây dựng và duy trì mạng cáp quang. Nó cũng có thể liên quan đến việc sử dụng cơ sở hạ tầng hiện có theo những cách mới, chẳng hạn như sử dụng lưới điện để kết nối internet (mạng đường dây điện).

Các cách tiếp cận khác nhau: Bluetooth, WiFi, LoRaWAN, v.v.

• Bluetooth: Bluetooth là một tiêu chuẩn công nghệ không dây được sử dụng để trao đổi dữ liệu trong khoảng cách ngắn. Khả năng sử dụng năng lượng thấp, phạm vi ngắn khiến nó trở nên lý tưởng để tạo các mạng cục bộ nhỏ, thường được gọi là “piconet”. Các mạng này có thể được kết nối với nhau theo cấu trúc liên kết dạng lưới để bao phủ một khu vực lớn hơn. Tuy nhiên, Bluetooth thường không được sử dụng để truy cập internet, tốc độ tương đối chậm và dung lượng thấp sẽ hạn chế tiện ích của nó đối với các ứng dụng như vậy.

• WiFi: WiFi là công nghệ không dây phổ biến nhất để truy cập Internet trong một khu vực địa phương, chẳng hạn như nhà riêng, văn phòng hoặc điểm truy cập công cộng. Trong bối cảnh phi tập trung, WiFi có thể được sử dụng để tạo mạng cộng đồng hoặc mạng lưới, trong đó mỗi thiết bị được kết nối hoạt động như một nút có thể chuyển tiếp dữ liệu đến các thiết bị khác. Ưu điểm chính của WiFi là tốc độ và dung lượng cao, nhưng phạm vi phủ sóng của nó tương đối hạn chế và việc quản lý mạng có thể trở nên phức tạp khi số lượng nút tăng lên.

• LoRaWAN (Mạng diện rộng tầm xa): LoRaWAN là giao thức được thiết kế để liên lạc tầm xa, tiêu thụ điện năng thấp, phù hợp với các ứng dụng Internet of Things (IoT). Nó có thể bao phủ các khu vực rộng lớn (lên đến vài km trong môi trường đô thị và thậm chí nhiều hơn ở khu vực nông thôn) và xuyên qua các vật liệu xây dựng dày đặc. Tuy nhiên, tốc độ dữ liệu của nó thấp so với WiFi, khiến nó không phù hợp với các ứng dụng băng thông cao.

• Di động (4G, 5G): Mạng di động cũng có thể được sử dụng để kết nối internet phi tập trung. Ví dụ: mạng di động do cộng đồng sở hữu có thể cung cấp khả năng truy cập Internet địa phương, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn không được các ISP thương mại phục vụ. Công nghệ 5G mới nhất cung cấp tốc độ, dung lượng cao và phạm vi tương đối xa nhưng chi phí cơ sở hạ tầng cao.

• Vệ tinh: Các vệ tinh quỹ đạo Trái đất thấp (LEO) đang được sử dụng để cung cấp kết nối Internet ở những vùng sâu vùng xa, nơi thiếu cơ sở hạ tầng truyền thống. Mặc dù Internet vệ tinh có thể bao phủ hầu hết mọi nơi trên thế giới nhưng hiện tại nó đắt tiền và độ trễ có thể cao hơn so với các kết nối trên mặt đất.

  Những vấn đề DeWi giải quyết

Cơ sở hạ tầng không dây phi tập trung (DeWi) có khả năng giải quyết một số vấn đề quan trọng trong cách tiếp cận hiện tại để cung cấp dịch vụ internet. Dưới đây là một số trong số họ:

• Quyền truy cập hạn chế: Các ISP truyền thống thường tập trung vào các khu vực mà họ có thể nhận được lợi tức đầu tư tối đa, dẫn đến phạm vi phủ sóng kém ở các khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa hoặc vùng kinh tế khó khăn. DeWi có thể cải thiện khả năng truy cập bằng cách cho phép mạng lưới phân tán gồm người dùng cá nhân và cộng đồng cung cấp kết nối ở những khu vực chưa được phục vụ này.

• Chi phí cao: ISP thường có chi phí hoạt động cao, bao gồm bảo trì, đầu tư cơ sở hạ tầng và tuân thủ quy định, được chuyển cho người tiêu dùng. DeWi có thể giảm chi phí bằng cách phân bổ những trách nhiệm này cho nhiều người dùng, giảm nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng tốn kém.

• Mối lo ngại về tính trung lập ròng: Các ISP tập trung kiểm soát cơ sở hạ tầng, điều này có thể dẫn đến các vấn đề liên quan đến tính trung lập ròng, trong đó các ISP có thể điều tiết băng thông hoặc chặn quyền truy cập vào một số trang web nhất định. Trong mạng DeWi, quyền kiểm soát được phân phối, giảm thiểu rủi ro của những hoạt động đó.

• Khả năng phục hồi: Các mạng tập trung dễ gặp phải các điểm lỗi duy nhất, điều này có thể dẫn đến ngừng hoạt động mạng. Bản chất phân tán của DeWi giúp nó có khả năng phục hồi tốt hơn trước những lỗi như vậy vì dữ liệu có thể đi theo nhiều đường dẫn trong mạng.

• Bảo mật dữ liệu: Trong mạng tập trung, dữ liệu người dùng đi qua ISP, có khả năng tạo ra những lo ngại về quyền riêng tư. Trong mạng DeWi, dữ liệu có thể được mã hóa và định tuyến theo cách giúp người dùng kiểm soát nhiều hơn quyền riêng tư của họ.

• Đổi mới và cạnh tranh: Cách tiếp cận phi tập trung có thể kích thích sự đổi mới và cạnh tranh trên thị trường, điều này có thể mang lại dịch vụ và giá cả tốt hơn cho người tiêu dùng.